ในไต้หวันมีเด็กจำนวนหนึ่งที่เคยมีพี่เลี้ยงชาวเอเชียตะวันออกเฉียงใต้คอยดูแลเมื่อครั้งวัยเยาว์ แม้ว่าภาษาและวัฒนธรรมของทั้งสองฝ่ายจะแตกต่างกัน แต่เมื่อผ่านการใช้ชีวิตร่วมกันเป็นเวลานาน ก็สามารถก่อให้เกิดความผูกพันเสมือนเป็นคนในครอบครัวได้เช่นกัน แม้พี่เลี้ยงจะเดินทางกลับประเทศไปแล้ว แต่สายใยความผูกพันกลับไม่ถูกตัดขาดตามไปด้วย เมื่อเด็กเหล่านั้นเติบโตเป็นผู้ใหญ่ พวกเขาจึงได้ต่อยอดจากความคิดถึง

ในวัฒนธรรมของคุณ คำว่า “ชา” ถูกเรียกแบบไหนกันนะ? เป็นเสียงที่ใกล้เคียงกับคำว่า “ฉา (cha)” หรือ “ที (tea)” ? นี่คือประโยคที่คุณซือจื่อเจิน (施子真) ซึ่งเป็นผู้นำเที่ยวในทริป “เดินท่องไปทั่วเกาะ” มักจะใช้ประโยคเริ่มต้นในการอธิบายต่อชาวต่างชาติ เมื่อต้องการจะพูดถึงเส้นทางการเผยแพร่ของวัฒนธรรมชาจากโลกของคนจีนไปยังทุกแห่งหนทั่วโลก โดยหากเสียงเรียกคำว่า “ชา” ใกล้เคียงกับคำว่า “ฉา (cha)” ก็หมายความว่าการเผยแพร่ของชาไปยังประเทศนั้นๆ เป็นการเดินทางผ่านทางบก (เส้นทางสายไหม)

เริ่มจากจู๋ตงไปตามทางหลวงหมายเลข 122 ในพื้นเมืองซินจู๋ที่ทอดยาวไปจนถึงวนอุทยานกวนอู้ ซึ่งได้พาเราไปสัมผัสกับวัฒนธรรมชาวฮากกา บ้านนายพลจางเสวียเหลียง และประวัติศาสตร์การทำป่าไม้ในแถบกวนอู้ แถมยังมีโอกาสได้เห็นทิวทัศน์อันยิ่งใหญ่ตระการตาของเทือกเขาเสวี่ยซาน จึงถือเป็นเส้นทางท่องเที่ยวที่มีกลิ่นอายแห่งวัฒนธรรมและธรรมชาติแฝงอยู่อย่างเปี่ยมล้นจริงๆ

สถาปัตยกรรมทางประวัติศาสตร์ยิ่งเก่าแก่ยิ่งมีมูลค่า จริงหรือ ? คำตอบคือ อาจไม่จริงเสมอไป
นอกจากศาลเจ้า วัดวาอาราม สวนดอกไม้ หรืออาคารหน่วยงานราชการ และหอพักข้าราชการที่สร้างด้วยไม้ในยุคญี่ปุ่นยึดครองไต้หวันแล้ว ผู้คนส่วนใหญ่มักไม่รู้ว่ายังมีสถาปัตยกรรมทางประวัติศาสตร์จำนวนหนึ่ง ด้วยความช่วยเหลือจากสหรัฐอเมริกาช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 แฝงตัวอยู่รอบกายพวกเรานี่เอง

ภูผาแมกไม้อันยิ่งใหญ่ตระการตา และไมตรีจิตอันเปี่ยมล้นของผู้คน คือเสน่ห์ที่ถือเป็นเอกลักษณ์ของไต้หวัน แน่นอนว่าอาหารการกินบนเกาะแห่งนี้ ก็ถือเป็นสิ่งที่ไม่อาจพลาดยามได้มาเยือนเช่นกัน บอกตามตรงเราก็รู้สึกปวดหัวอยู่เหมือนกันว่า จะเป็นเจ้าภาพที่ดีได้อย่างไร เพราะไม่ว่าจะเป็นอาหารฮกเกี้ยนหรือฮากกา อาหารชนเผ่าพื้นเมืองหรือผู้ตั้งถิ่นฐานใหม่ ทั้งของป่าหรืออาหารทะเล ต่างก็มีผสมผสานให้เลือกรับประทานกันได้อย่างมากมาย “กินอิ่ม กินดี กินเป็น” รับรองว่าจะทำให้ท่านเพลิดเพลินจนแทบจะลืมกลับบ้านกันเลย

เมฆขาวฟ้าสีคราม แสงแดดที่แหลมเหิงชุนยังคงสาดส่องแผดเผา โปรแกรมทัวร์ที่หลบเลี่ยงแหล่งพลุกพล่าน คนรุ่นใหม่ซึ่งจบการศึกษาจากคณะวนศาสตร์ มหาวิทยาลัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติผิงตง (National Pingtung University of Science and Technology : NPUST) และเป็นผู้ก่อตั้งบริษัทหลี่ซานนิเวศ (Lishan Eco Company) ประสานมือ 3 ชุมชนท้องถิ่น “หลี่เต๋อ” “เซ่อติ่ง” และ “หย่งจิ้ง” วางโปรแกรมทัวร์เชิงนิเวศ แถมด้วยเปิดร้านจำหน่าย “ของฝากจากท้องถิ่น” ที่มีชื่อว่า “เซินเซ่อ” พยายามพลิกโฉมภาพลักษณ์เขิ่นติง

เมื่อต้องเผชิญกับสภาวะที่ทรัพยากรบนโลกมีอยู่อย่างจำกัด เศรษฐกิจหมุนเวียนที่เน้นการอนุรักษ์ทรัพยากรอย่างยั่งยืนอาจนำไปสู่วิธีแก้ปัญหา อย่างเช่น “Good to Go” (好盒器) บริการให้เช่ายืมภาชนะ และเว็บไซต์ “Homeapp123” (電電租) บริการให้เช่าเครื่องใช้ไฟฟ้าในบ้าน ยึดหลักการอยู่ร่วมกันอย่างกลมกลืนระหว่างมนุษย์กับธรรมชาติ ได้สร้างรูปแบบเศรษฐกิจใหม่ที่ชักนำมวลชนสู่เศรษฐกิจหมุนเวียนมากยิ่งขึ้น

การส่งเสริมให้บริโภค และการผลิตที่ไม่เคยหยุดหย่อน ส่งผลให้อุตสาหกรรมแฟชั่นก้าวขึ้นสู่จุดสูงสุด แต่ก็ทำให้เกิดปัญหาตามมามากมาย อาทิ เสื้อผ้าเก่ามีจำนวนมาก สิ่งแวดล้อมปนเปื้อนมลภาวะ และปัญหาสิทธิมนุษยชนในกลุ่มผู้ใช้แรงงาน ช่วงไม่กี่ปีมานี้ วงการอุตสาหกรรมแฟชั่นเริ่มหันมาให้ความสำคัญต่อประเด็นปัญหาความยั่งยืน โดยนำเอาเสื้อผ้าเก่ากลับมารีไซเคิลเป็นเสื้อผ้าใหม่ และนำวัสดุที่ผ่านการใช้งานแล้วกลับมาทำเป็นผลิตภัณฑ์ใหม่ๆ เริ่มอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมตั้งแต่กระบวนการผลิต

เมื่อขี่จักรยานจากอี๋หลานไปยังภูเขาหลีซานตามทางหลวงหมายเลขไถ 7A หลังผ่านจุดที่เรียกว่า ซือหยวนย่าโข่ว (思源埡口) ไปแล้ว ก็จะข้ามจากอี๋หลานเข้าสู่ไทจง จากกิโลเมตรที่ 46 เรายังเปียกปอนและหนาวเหน็บจากสายฝนที่โปรยปรายลงมาอยู่เลย แต่เมื่อมาถึงกิโลเมตรที่ 49 กลับได้พบกับท้องฟ้าอันแจ่มใส จากลมเย็นอันเหน็บหนาวกลายมาเป็นสายลมอันอบอุ่น ในช่วงเวลาแค่เพียงไม่ถึง 10 นาที ทำให้อดนึกย้อนไม่ได้ว่า ความเปลี่ยนแปลงในชีวิตของคนเรา ก็มักจะเป็นอะไรที่ผันผวนในแบบเดียวกันนี้แหละ

นิตยสารไต้หวันพาโนรามา ร่วมกับมูลนิธิเพื่อการแลกเปลี่ยนไต้หวัน-เอเชีย (Taiwan-Asia Exchange Foundation : TAEF) จัดประชุมเสวนา “อาเซียนกำลังขับเคลื่อน : มองนโยบายมุ่งใต้ใหม่จากผู้ตั้งถิ่นฐานใหม่” ผู้ร่วมเสวนาเห็นพ้องกันว่า ผู้มาอยู่ใหม่ในไต้หวัน ไม่เพียงทำให้วัฒนธรรมมีความหลากหลาย ยังเป็นพลังขับเคลื่อนแห่งชีวิตที่ไม่มีวันสิ้นสุดอีกด้วย