Sáng 10/10, Tổng thống Thái Anh Văn đã tham dự “Đại lễ chào mừng Quốc Khánh Trung Hoa Dân Quốc 106 năm” được tổ chức tại quảng trường phủ Tổng thống. Bà đã phát biểu bài diễn văn có chủ đề “Đài Loan tốt đẹp hơn”, đồng thời nhấn mạnh: từ 3 phương hướng “Thực hiện lời hứa, gấp rút cải cách”, “Bảo vệ nền dân chủ tự do của Đài Loan” và “Tích cực tìm kiếm vị trí của Đài Loan trong trật tự quốc tế mới” để Đài Loan ngày càng tốt đẹp hơn.
Trọng tâm bài diễn văn của tổng thống như sau:
Hôm nay là ngày của 23 triệu người dân Đài Loan, đến dự buổi lễ có đại diện của các Đảng phái chính trị: Chủ tịch Quốc Dân Đảng Ngô Đôn Nghĩa, Chủ tịch Đảng Thân Dân Tống Sở Du, Chủ tịch Đảng lực lượng thời đại Hoàng Quốc Xương và Chủ tịch Đảng Dân Quốc Từ Hân Doanh.
Trong ngày sinh nhật của Trung Hoa Dân Quốc, chúng ta không phân biệt Đảng phái, gạt qua một bên các quan điểm lập trường khác nhau, cùng đoàn tụ tại đây. Đó chính là ý nghĩa của ngày Lễ Quốc Khánh.
Tôi đặc biệt nhân cơ hội này bày tỏ lòng cảm ơn đến 3 vị cựu Tổng thống do dân bầu: cựu tổng thống Lý Đăng Huy, cựu tổng thống Trần Thủy Biển và cựu tổng thống Mã Anh Cửu.
3 vị đã đại diện cho 3 giai đoạn khác nhau trong quá trình Đài Loan theo đuổi dân chủ tự do, 3 vị đã lãnh đạo chính phủ và đạt được nhiều thành quả trong việc phát triển Đài Loan; chính phủ các nhiệm kỳ đều như nhau, mong muốn phấn đấu cho mảnh đất này.
Chúng ta là chính phủ giải quyết vấn đề, giúp Đài Loan khắc phục từng vấn đề khó khăn, đó là công việc của chúng ta. Cho dù cải cách có khó khăn đến mấy, tôi và đội ngũ Viện hành chính do Thủ tướng Lại Thanh Đức lãnh đạo đều sẽ kiên quyết thực hiện cam kết đến cùng. Tôi tin rằng, khi từng vấn đề được giải quyết, cải cách từng bước được thực hiện, chúng ta sẽ có được một Đài Loan càng tốt đẹp hơn.
Trong ngày sinh nhật của Trung Hoa Dân Quốc, tôi muốn nói lời cảm ơn tới toàn thể anh chị em quân nhân. Các bạn là những người bảo vệ cho sự sinh tồn và phát triển của Trung Hoa Dân Quốc, là chỗ dựa kiên cường cho lối sống dân chủ tự do của Đài Loan.
Chúng ta toàn lực tăng cường sức chiến đấu nhưng không gây chiến. Chúng ta sẽ nỗ lực duy trì hòa bình ổn định tại eo biển Đài Loan và khu vực, bảo vệ lối sống dân chủ tự do của Đài Loan và quyền lợi nhân dân Đài Loan lựa chọn tương lai sẽ không bị ảnh hưởng.
Tôi cũng nhiều lần nhắc lại, “thiện ý của chúng ta không thay đổi, lời hứa không thay đổi, sẽ không quay về con đường đối kháng cũ nhưng cũng không khuất phục trước những sức ép”. Đây là nguyên tắc nhất quán chúng ta xử lý quan hệ giữa hai bờ eo biển.
30 năm nay, từ thái độ thù địch, hai bờ eo biển đã hướng tới hòa bình phát triển, viết nên một trang sử mới cho quan hệ giữa hai bờ eo biển. Điều mấu chốt là hai bên đã gác lại các tranh cãi về chính trị, thực sự cầu thị, không ngừng tích lũy thiện ý, tư duy và cách thức sáng tạo trong quan hệ giao lưu tương tác.
Chúng ta cần tích lũy thiện ý và trân trọng thành quả không dễ gì có được từ 30 năm nay. Trên cơ sở những gì đã đạt được, tìm kiếm sự đột phá trong quan hệ giữa hai bờ eo biển.
Đối mặt với tình thế phát triển mới của hai bờ eo biển và khu vực, nhà lãnh đạo hai bờ eo biển cần cùng nhau nỗ lực, thể hiện trí tuệ chính trị khôn khéo đã được tích lũy từ nhiều năm, bằng ý chí kiên định và sự kiên nhẫn tối đa, cùng tìm kiếm cách thức tương tác mới giữa hai bờ eo biển, vì quan hệ hòa bình ổn định lâu dài giữa hai bờ eo biển, tạo dựng nền móng cơ sở.
Đài Loan có vai trò không thể thiếu trong hòa bình, ổn định và sự phồn vinh của cả khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Xuất phát từ quan niệm tương đồng với các nước láng giềng, kiên trì đường lối dân chủ, tự do, duy trì hợp tác mật thiết. Đồng thời chúng ta cũng tích cực thúc đẩy “Chính sách hướng Nam mới”, thiết lập quan hệ và liên kết mật thiết hơn với các nước xung quanh. So với năm ngoái, kim ngạch thương mại giữa Đài Loan với các nước trong Chính sách hướng Nam mới đã tăng gần 20%, thành quả đã thể hiện trước mắt đồng bào nhân dân.
Chúng ta khích lệ giao lưu nhân tài. Hiện tại, số người tham gia các lớp kỹ thuật chuyên môn cho thanh niên hải ngoại đang tăng nhanh. Đây là những học sinh có kinh nghiệm xuyên quốc gia, tương lai sẽ là những nhân tài thúc đẩy sự phồn vinh trong khu vực.
Chúng ta cũng khích lệ hợp tác các ngành nghề, Bộ kinh tế đã thành lập các cánh cửa đầu tư của Đài Loan tại Việt Nam, Philippines, Indonesia, Myanmar, Thái Lan và Ấn Độ, cung cấp dịch vụ tư vấn đầu tư hai chiều.
Chúng ta cũng thông qua cơ chế bảo chứng tín dụng hải ngoại, bảo lãnh tín dụng cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ đến Đông Nam Á đầu tư. Các doanh nghiệp Đài Loan và các nước trong Chính sách hướng Nam mới có thể phát huy ưu thế của mình, hình thành liên kết ngành nghề hai bên cùng có lợi.
Mục đích chúng ta đề ra “Chính sách hướng Nam mới” là giúp Đài Loan tìm lại vị thế có lợi trong cộng đồng quốc tế. Tôi muốn nhân cơ hội này nói với tất cả bạn bè trên toàn thế giới: Đài Loan đã chuẩn bị đầy đủ cho sự ổn định và phồn vinh trong khu vực, đồng thời sẽ đóng một vai trò quan trọng khi phải đối diện với sự thay đổi nhanh chóng của khu vực châu Á-Thái Bình Dương.
Năm nay, Đài Loan cũng đã thành lập kênh phòng dịch sốt xuất huyết, hợp lực với các nước Đông Nam Á trong việc phòng chống dịch bệnh. Sau này, chúng ta sẽ tích cực xây dựng đảo Thái Bình trở thành Trung tâm cứu trợ nhân đạo. Chúng ta cũng có kế hoạch xây dựng trạm giám trắc khí nhà kính. Những thực lực mềm này sẽ trở thành nguồn gốc cho niềm kiêu hãnh của nhân dân Đài Loan, cũng sẽ là trợ lực cho sự ổn định hòa bình và phồn vinh trong khu vực.
Ngoài việc hợp tác với các nước trong Chính sách hướng Nam mới, chúng ta cũng hy vọng có thể thông qua việc tham dự các tổ chức quốc tế để Đài Loan tích cực tham gia vận hành của cộng đồng quốc tế.
Chúng ta thực hiện thẩm tra các điều khoản trong Công ước nhân quyền quốc tế, toàn lực thúc đẩy “mục tiêu phát triển bền vững” (Sustainable Development Goals, SDGs) của Liên Hợp Quốc.
Đồng thời chúng ta cũng đưa ra bản ODA của Đài Loan, tức là “Kế hoạch viện trợ phát triển chính thức” (Official Development Assistance), trợ giúp nguồn tài chính cho các nước trong chính sách hướng Nam mới và các nước bang giao để thúc đẩy xây dựng cơ bản và các kế hoạch phát triển quan trọng; đồng thời đưa các doanh nghiệp và chính phủ Đài Loan cùng hướng về thế giới.
Về các đề tài quan trọng trên trường quốc tế hiện nay, ngoài các vấn đề truyền thống còn có các vấn đề uy hiếp an toàn phi truyền thống như biến đổi khí hậu, cạn kiệt nguồn tài nguyên, lây truyền bệnh tật và chủ nghĩa khủng bố, v.v…, cũng là những thách thức mà tất cả các quốc gia phải cùng đối mặt.
Đối diện những thách thức này, chính sách ngoại giao của các quốc gia dân chủ trên thế giới đều đi theo hướng “kết hợp các nghị đề truyền thống và phi truyền thống”, “tập hợp sức mạnh của chính phủ và dân chúng”. Chúng ta sẽ tuân theo trào lưu này, trong nghị đề truyền thống là an ninh quốc gia, xây dựng quan điểm an toàn mới với trọng tâm nhân đạo.
Đây chính là ý nghĩa của “Diễn đàn Ngọc Sơn” được khai mạc vào ngày mai 11/10. Chúng ta sẽ biến Đài Loan trở thành người đi tiên phong trong việc thúc đẩy châu Á-Thái Bình Dương có những giá trị sáng tạo và tiến bộ.
Nhân cơ hội này, tôi cũng xin gửi lời cảm ơn chân thành của nhân dân Đài Loan đến lãnh tụ, đại diện các nước bang giao có mặt trong Đại lễ. Xin cảm ơn các bạn, với tinh thần trọng điều phải, đã phát biểu vì vị thế của Đài Loan trên trường quốc tế. Hãy tin rằng Đài Loan chắc chắn là người bạn bang giao kiên định nhất của các bạn.
Tại buổi lễ này có đại diện các đảng phái chính trị của Đài Loan, tôi cũng trông đợi có thể trao đổi ý kiến với các vị trong quá trình thúc đẩy cải cách Thể chế chính trị. Tôi chính thức mời lãnh tụ các chính đảng cùng ngồi xuống đàm luận. Chỉ cần chúng ta đoàn kết, chúng ta nhất định có thể đưa Đài Loan với chế độ dân chủ, tự do và phồn vinh đáng tự hào, lại một lần nữa hòa nhập với toàn thế giới.
Điều cuối cùng trong bài diễn văn hôm nay tôi muốn dành lời cảm ơn tới cha Brendan O'Connell. Cha Brendan O'Connell đã cống hiến mấy chục năm, hy sinh vì Đài Loan, giờ ông đã chính thức trở thành công dân của Trung Hoa Dân Quốc. Tôi xin thay mặt toàn thể nhân dân Đài Loan gửi lời cảm ơn đến cha.
Đài Loan nhất định sẽ tốt đẹp hơn, chúng ta sẽ vì dân chủ mà trở nên vĩ đại, chúng ta sẽ vì tự do mà trở nên vĩ đại, chúng ta sẽ vì đoàn kết mà trở nên vĩ đại hơn. Một lần nữa xin cảm ơn toàn thể nhân dân Đài Loan. Chúng ta sẽ cùng nhau trở nên tốt đẹp hơn. Xin cảm ơn mọi người.