Đài Loan vui mừng khi thấy các nền kinh tế thành viên đạt được thỏa thuận về Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP)

Nguồn Ministry of Economic Affairs

2017-11-13

Trưa 11/11, Bộ trưởng Bộ Kinh tế Nhật Bản Toshimitsu Motegi và Bộ trưởng Bộ Công thương Việt Nam Trần Tuấn Anh đã mở cuộc họp báo tại Đà Nẵng, Việt Nam, tuyên bố Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) đã đạt được thỏa thuận về đại đa số nội dung, chờ xác nhận số ít nội dung còn lại là có thể ký kết. Bộ Kinh tế Đài Loan đã bày tỏ sự hoan nghênh đối với sự kiện này.

Sau khi Mỹ tuyên bố rút khỏi Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương TPP vào ngày 30/1/2017, từ tháng 5/2017, dưới sự dẫn dắt của Nhật Bản, 11 nước thành viên còn lại của Hiệp định TPP đã không ngừng thúc đẩy TPP11 không bao gồm Mỹ có hiệu lực trong thời gian sớm nhất. Căn cứ Tuyên bố chung (và 2 phụ lục) cấp Bộ trưởng do Nhật Bản công bố, trọng tâm bản Tuyên bố chung như sau:

1. TPP đổi tên thành “Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương” (Comprehensive and Progressive Agreement for Trans-Pacific Partnership), gọi tắt là CPTPP.

2. Trừ Mỹ, 11 thành viên còn lại của TPP trước đây bao gồm: Nhật Bản, Singapore, Malaysia, Việt Nam, Australia, Canada, Mexico, Chile, New Zealand, Peru và Brunei đều tham gia Hiệp định CPTPP.

3. Các nước thành viên CPTPP đồng ý lấy Hiệp định TPP làm cơ sở nhưng tạm hoãn thực thi 20 điều khoản. 20 điều khoản này đề cập đến các chương mục như “Cơ chế giải quyết tranh chấp giữa nhà đầu tư và nhà nước áp dụng chương trình này”, “Bảo hộ bản quyền sáng chế và tài sản trí tuệ” và “Chính phủ thu mua”, v.v… , chỉ còn 4 vấn đề gồm: Malaysia có ý muốn điều chỉnh danh sách ngành nghề nhà nước kiểm soát, biện pháp duy trì mở cửa và đầu tư ngành than của Brunei, Việt Nam muốn loại bỏ cơ chế giải quyết tranh chấp, không đưa vào biện pháp trừng phạt thương mại và Canada muốn loại bỏ, không đưa ngành dịch vụ văn hóa vào quy định. Sau khi đạt được thỏa thuận về 4 vấn đề này là có thể ký kết.

4. Ngoài ra, các phương tiện truyền thông đưa tin, sau khi ký kết Hiệp định CPTPP, chờ “60 ngày sau khi 6 nước thành viên trở lên hoàn thành việc phê chuẩn trong nước, Hiệp định CPTPP sẽ có hiệu lực”, chỉ chưa công bố bằng văn bản chính thức.

12 thành viên Hiệp định TPP bao gồm Mỹ chiếm 37% GDP (Tổng sản phẩm nội địa) toàn thế giới năm 2016. Quy mô kinh tế của 11 thành viên Hiệp định CPTPP đạt 10 nghìn tỷ đô la Mỹ, chiếm 13,6% GDP toàn cầu, có sức ảnh hưởng tương đối lớn đến nền kinh tế thế giới. Về thương mại song phương, 11 nước thành viên Hiệp định CPTPP có thương mại song phương đạt tỷ trọng 25,52% trong tổng kim ngạch thương mại Đài Loan năm 2016. Các nước thành viên CPTPP là đối tác thương mại quan trọng của Đài Loan, trong đó 4 nước: Nhật Bản, Singapore, Malaysia và Việt Nam nằm trong nhóm 10 đối tác thương mại lớn nhất của Đài Loan.

Ngày 8/11, tham dự Hội nghị Bộ trưởng thường niên APEC, Bộ trưởng Bộ Kinh tế Thẩm Vinh Tân đã truyền đạt chỉ thị của Tổng thống Thái Anh Văn, Đài Loan có ý muốn gia nhập TPP và RCEP. Trên cơ sở các bên cùng có lợi, với mục tiêu chính là “mở rộng thương mại”, Đài Loan sẽ cùng các đối tác thương mại theo đuổi tối đa hóa thương mại tự do, không từ bỏ cơ hội mở rộng đồng bộ thương mại thông qua các phương thức đa phương, khu vực và song phương. Hôm nay, vui mừng khi thấy Hiệp định CPTPP đã đạt được thỏa thuận, Đài Loan cũng sẽ tích cực tranh thủ các nước thành viên Hiệp định CPTPP ủng hộ Đài Loan gia nhập Hiệp định này.

Trước đây, để gia nhập Hiệp định TPP, Đài Loan đã tham khảo Quy định tiêu chuẩn của TPP tiến hành điều chỉnh nền kinh tế, bao gồm việc chuyển 8 luật: luật Dược, luật Sáng chế, luật Nhãn hiệu, luật Bản quyền v.v… đến Viện Lập pháp chờ thẩm định. Ngoài ra, Đài Loan cũng thông qua thương mại song phương và cơ hội tham dự các Hội nghị quốc tế như APEC, WTO, tranh thủ sự ủng hộ của các nước đối tác thương mại về việc Đài Loan gia nhập TPP. Về mặt tuyên truyền và trao đổi trong nước, Đài Loan vẫn tiếp tục tổ chức các hoạt động khác nhau trao đổi với người dân, đối thoại và giao lưu với người dân để tập hợp nhận thức chung của nhân dân.

Nếu trong tương lai có thể gia nhập CPTPP, Đài Loan sẽ có lợi trong việc phát triển thị trường bằng các ngành sản xuất chủ yếu xuất khẩu, duy trì vị thế của mình trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Nhưng còn một số ngành nghề có nhu cầu trong nước và cơ cấu yếu kém vẫn phải đối mặt với những thách thức. Viện Hành chính đã phê chuẩn phương án “Hỗ trợ điều chỉnh cơ cấu ngành nghề đáp ứng Tự do hóa Thương mại”, đưa vào 98,2 tỷ Đài tệ để giảm bớt thách thức do thuế quan cao trong nước và những tác động tới các sản phẩm nông nghiệp, công nghiệp sản xuất tiêu thụ trong nước. Năm 2015, Viện Lập pháp đã thông qua “Quy chế Hỗ trợ Tự do hóa Thương mại”, cứu trợ cho các doanh nghiệp hoặc người lao động phải chịu tác động do tự do hóa, hỗ trợ các ngành nghề đối phó với tự do hóa thương mại, đồng thời tranh thủ những cơ hội kinh doanh trong tương lai.

Căn cứ tiến triển tiếp sau Hiệp định CPTPP, Bộ Kinh tế sẽ tiếp tục thúc đẩy những công việc cần chuẩn bị.