Di chuyển đển khối nội dung trung tâm
Viện lập pháp thông qua vòng 3 Luật tố tụng hiến pháp, mở ra kỷ nguyên mới cho hệ thống diễn giải hiến pháp
2018-12-19

Viện Lập pháp đã thông qua vòng 3 Luật tố tụng hiến pháp vào ngày 18/12/2018. Trưởng Ban Thư ký Viện Tư pháp, ông Lữ Thái Lang cho biết: Cân nhắc đến việc đưa phương thức mới vào thực thi cần có thời gian chuẩn bị đầy đủ và phải xây dựng các biện pháp đồng bộ; vì vậy, luật này sẽ được thi hành sau 3 năm tính từ ngày công bố (Ảnh: CNA)

Viện Lập pháp đã thông qua vòng 3 Luật tố tụng hiến pháp vào ngày 18/12/2018. Trưởng Ban Thư ký Viện Tư pháp, ông Lữ Thái Lang cho biết: Cân nhắc đến việc đưa phương thức mới vào thực thi cần có thời gian chuẩn bị đầy đủ và phải xây dựng các biện pháp đồng bộ; vì vậy, luật này sẽ được thi hành sau 3 năm tính từ ngày công bố (Ảnh: CNA)
 

 Viện Lập pháp đã thông qua vòng 3 Luật tố tụng hiến pháp vào ngày 18/12/2018. Viện Tư pháp cho biết: Các đại thẩm phán sẽ thẩm tra các vụ án theo phương thức tư pháp hóa toàn diện, áp dụng cách thức xét xử tại tòa án, mở ra một kỷ nguyên mới cho hệ thống diễn giải hiến pháp.
 

 Trưởng Ban Thư ký Viện Tư pháp, ông Lữ Thái Lang cho biết: Cân nhắc đến việc đưa phương thức mới vào thực thi cần có thời gian chuẩn bị đầy đủ và phải xây dựng các biện pháp đồng bộ; vì vậy, luật này sẽ được thi hành sau 3 năm tính từ ngày công bố.
 

 Kể từ khi được sửa đổi và công bố vào ngày 2/3/1993 cho đến nay, Luật Đại thẩm phán thẩm tra vụ án (gọi tắt là Luật Đại thẩm phán) đã thực thi được hơn 25 năm. Nội dung quy định ngắn gọn và đơn giản đã không còn phù hợp với tình hình thực tế; vì vậy, Luật Đại thẩm phán đã được xem xét, sửa đổi toàn diện và tiến hành cải cách mang tính hệ thống, đồng thời được sửa tên là “Luật tố tụng Hiến pháp”.
 

Trọng tâm của việc sửa đổi luật lần này bao gồm việc tư pháp hóa toàn diện, thực hiện trình tự xét xử tại tòa án, đưa vào hệ thống “Thẩm tra hiến pháp để xét xử”, đưa vào hệ thống “Người bạn của tòa án” để lấy ý kiến, công khai, minh bạch trình tự thẩm tra hiến pháp, hạ ngưỡng biểu quyết cho các vụ án thẩm tra hiến pháp, từ đó nâng cao hiệu quả thẩm tra, đặt ra quy định thẩm tra các vụ án luận tội Tổng thống, Phó Tổng thống, v.v... 
 

 Luật tố tụng hiến pháp quy định: Do Tòa án hiến pháp được lập nên bởi các Đại thẩm phán của Viện Tư pháp, luật thẩm tra quy định việc thẩm tra hiến pháp và các vụ án thẩm tra hiến pháp, các vụ án tranh chấp giữa các cơ quan, các vụ án luận tội Tổng thống và Phó Tổng thống, các vụ án thẩm tra chính đảng vi phạm hiến pháp, các vụ án đảm bảo quyền tự trị địa phương, các vụ án thống nhất giải thích pháp luật và pháp lệnh, v.v… Sự thay đổi lớn nhất là kết quả thẩm tra sẽ được công bố bằng cách xét xử.
 

 Tiếp đó là việc đưa vào hệ thống “Thẩm tra hiến pháp để xét xử”, từ lâu nay, phán quyết xác định của Tòa án không thể trở thành đối tượng của việc Đại thẩm phán thẩm tra vi phạm hiến pháp dẫn đến sự thiếu đảm bảo quyền lợi của người dân. Để hiệu quả thẩm tra hiến pháp của các Đại thẩm phán được mở rộng đến phán quyết xác định cuối cùng của tòa án địa phương, đảm bảo quyền lợi cơ bản của người dân một cách hoàn chỉnh, không có sự rò rỉ, việc sửa đổi lần này đã đưa vào hệ thống thẩm tra hiến pháp trong xét xử của nước Đức, đối với các vụ án mà người dân đã sử dụng hết các cấp xét xử theo trình tự quy định, người phải nhận phán quyết cuối cùng bất lợi và cho rằng có sự vi phạm hiến pháp thì có thể yêu cầu Tòa án hiến pháp phán quyết, tuyên bố vi phạm hiến pháp.
 

 Thẩm tra hiến pháp để xét xử không phải xét xử lần 4 mà là một chế độ xét xử đặc biệt.
 

 Tinh thần quan trọng nhất của việc sửa đổi luật lần này mang tính công khai, minh bạch. Các vụ án được tòa án hiến pháp quyết định thụ lý liên quan đến sự duy trì trật tự khách quan, có giá trị hiến pháp và mang tính công ích, sau khi tòa án hiến pháp quyết định thụ lý vụ án, đơn yêu cầu và thư bào chữa sẽ được công khai trên trang web tòa án hiến pháp.
 

 Việc sửa đổi lần này điều chỉnh giảm ngưỡng biểu quyết của các vụ án thẩm tra hiến pháp, điều này sẽ hỗ trợ việc nâng cao hiệu quả thẩm tra vì luật hiện hành đánh giá và quyết định luật pháp có vi phạm hiến pháp hay không, quy định cần có ngưỡng cao với trên 2/3 số người có mặt đồng ý.
 

 Tuy nhiên kết quả thực tế thường không thể đạt được ngưỡng 2/3 dẫn đến việc không thể diễn giải hiến pháp. Do đó, việc sửa đổi lần này là để điều chỉnh ngưỡng biểu quyết của các vụ án thẩm tra hiến pháp xuống thấp ở mức hợp lý. Ngoài các quy định của luật này, trên 2/3 tổng số Đại thẩm phán hiện có sẽ tham dự cuộc họp đánh giá, nếu có trên một nửa số Đại thẩm phán đồng ý thì có thể đưa ra phán quyết vi phạm hiến pháp hoặc phù hợp hiến pháp để nâng cao hiệu quả xét xử.
 

 Lần sửa đổi này cũng giảm ngưỡng yêu cầu Ủy viên Lập pháp diễn giải hiến pháp xuống thấp ở mức hợp lý, số người yêu cầu từ 1/3 tổng số Ủy viên Lập pháp hiện có đã giảm xuống 1/4, giúp các ý kiến thiểu số trong Quốc hội được đưa vào làm đối tượng thẩm tra hiến pháp một cách dễ dàng hơn.


 

(Nguồn: Hãng tin Trung ương CNA)