Kỳ họp lần thứ 80 của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc (UNGA-80) đã khai mạc tại Trụ sở Liên Hợp Quốc ở New York vào ngày 9/9/2025, phiên thảo luận chung sẽ diễn ra từ ngày 23/9 đến ngày 27/9 và ngày 22/9. Kỳ họp lần thứ 42 Đại hội đồng Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế (ICAO) cũng sẽ diễn ra từ ngày 23/9 đến ngày 3/10 tại Montreal, Canada. Thứ trưởng thường trực Bộ Ngoại giao Cát Bảo Huyên và Thứ trưởng Bộ Giao thông Lâm Quốc Hiển đã cùng tổ chức họp báo vào ngày 9/9 để nêu rõ yêu cầu và chiến lược của chính phủ trong việc thúc đẩy Đài Loan tham gia Liên Hợp Quốc và ICAO trong năm nay, đồng thời kêu gọi Liên Hợp Quốc và ICAO nhanh chóng kết nạp Đài Loan tham gia.
Thứ trưởng Cát Bảo Huyên cho biết: Cộng đồng quốc tế hiện đang phải đối mặt với những thách thức nghiêm trọng, đặc biệt là việc Trung Quốc tiếp tục quấy rối vùng xám ở eo biển Đài Loan, biển Nam Hải (biển Đông) và khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, đồng thời tiến hành chiến tranh pháp lý bằng cách bóp méo Nghị quyết 2758 của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc, âm mưu nội bộ hóa eo biển Đài Loan và xây dựng cơ sở pháp lý cho cuộc xâm lược vũ trang Đài Loan trong tương lai.
Thứ trưởng Cát Bảo Huyên chỉ ra rằng Trung Quốc thường tự nhận là người bảo vệ “chủ nghĩa đa phương”, “hòa bình khu vực” và “luật pháp quốc tế” nhưng hành động thực tế của họ lại đi ngược lại những tuyên bố này, thường xuyên phớt lờ các chuẩn mực quốc tế liên quan. Ví dụ, Trung Quốc tự ý thông báo thay đổi hoạt động đường bay M503 mà không thương lượng trước với Đài Loan theo yêu cầu của “Sổ tay hướng dẫn về lập kế hoạch dịch vụ không lưu” của ICAO, tự ý tuyên bố sửa đổi hoạt động của đường bay M503, đơn phương khởi động các đường bay W121, W122 và W123. Vào tháng 2 năm nay, Trung Quốc bất ngờ thiết lập các khu vực tập trận ngoài khơi bờ biển Cao Hùng và Bình Đông của Đài Loan để huấn luyện bắn đạn thật. Những hành động này cho thấy sự mâu thuẫn giữa lời nói và hành động của Trung Quốc, đồng thời cho thấy âm mưu phá hoại trật tự quốc tế dựa trên luật lệ, đe dọa nghiêm trọng đến hòa bình và an toàn hàng không khu vực.
Thứ trưởng Cát Bảo Huyên nhấn mạnh, nằm ở tuyến đầu của chuỗi đảo thứ nhất ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, Đài Loan đề cao các giá trị dân chủ và tự do. Đài Loan có sức mạnh kinh tế và công nghệ mạnh mẽ, đồng thời là trung tâm quan trọng của vận tải hàng không và hàng hải toàn cầu. Đài Loan đã nhiều lần chứng minh với thế giới rằng mình là đối tác đáng tin cậy, sẵn sàng đóng góp và hỗ trợ, là đối tác không thể thiếu trong việc thực hiện các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs) của Liên Hợp Quốc.
Thứ trưởng Cát Bảo Huyên chỉ ra rằng việc Trung Quốc cố tình bóp méo Nghị quyết 2758 của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc và liên kết sai lệch với cái gọi là “Nguyên tắc một Trung Quốc” đã dẫn đến việc Đài Loan bị loại khỏi hệ thống Liên Hợp Quốc trong suốt thời gian dài. Trên thực tế, Nghị quyết 2758 của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc chỉ đề cập đến quyền đại diện của Trung Quốc tại Liên Hợp Quốc. Nghị quyết này hoàn toàn không đề cập đến Đài Loan, càng không nói đến việc xác nhận Đài Loan là một phần của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa và cũng không trao cho Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa quyền đại diện cho Đài Loan trong hệ thống Liên Hợp Quốc. Do đó, nghị quyết này không liên quan đến Đài Loan. Chỉ có chính phủ được bầu cử dân chủ của Đài Loan mới có quyền đại diện cho người dân Đài Loan trong hệ thống Liên Hợp Quốc và các tổ chức quốc tế khác.
Thứ trưởng Cát Bảo Huyên cho biết: Việc Nghị quyết 2758 của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc bị bóp méo đã trở thành trở ngại chính cản trở Đài Loan tham gia các tổ chức quốc tế. Do đó, đề án được chính phủ thúc đẩy trong năm nay tiếp tục tập trung vào việc nâng cao hiểu biết của cộng đồng quốc tế về Nghị quyết 2758 của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc, bao gồm 3 điểm sau:
- Việc Nghị quyết 2758 của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc bị bóp méo đã đe dọa nghiêm trọng hiện trạng ở eo biển Đài Loan và hòa bình, ổn định ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương. Liên Hợp Quốc cần nghiêm túc giải quyết vấn đề này, duy trì thái độ trung lập và không hợp tác với Trung Quốc trong việc chèn ép Đài Loan về mặt chính trị.
- Nghị quyết 2758 của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc không loại trừ việc Đài Loan tham gia hệ thống Liên Hợp Quốc. Liên Hợp Quốc cần tìm kiếm những cách thức phù hợp để tiếp nhận Đài Loan tham gia, để Đài Loan có thể đóng góp vào việc thực hiện các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs).
- Liên Hợp Quốc cần chấm dứt viện dẫn sai Nghị quyết 2758 của Đại hội đồng, tước đoạt một cách phi lý quyền của các công dân và phương tiện truyền thông Đài Loan trong việc đến thăm, tham dự hoặc đưa tin về các hội nghị và sự kiện của Liên Hợp Quốc.
Thứ trưởng Cát Bảo Huyên giải thích đề án trình lên Liên Hợp Quốc năm nay sẽ tiếp tục cách tiếp cận ôn hòa và ổn định như những năm trước, bao gồm kêu gọi đại diện thường trực của các quốc gia đồng minh gửi thư liên danh cho Tổng Thư ký António Guterres và đề nghị các đồng minh phát biểu ủng hộ Đài Loan trong phiên thảo luận chung của Đại hội đồng. Bộ Ngoại giao cũng sẽ tổ chức các sự kiện và hoạt động quảng bá ở New York trong thời gian diễn ra Đại hội đồng. Ngoài ra, Viện Lập pháp cũng tiếp tục tổ chức một phái đoàn lập pháp đến New York để thể hiện cho Liên Hợp Quốc thấy được sự ủng hộ mạnh mẽ của người dân Đài Loan đối với việc chính phủ thúc đẩy tham gia Liên Hợp Quốc.
Về đề án gửi lên Đại hội đồng ICAO năm nay, Thứ trưởng Cát Bảo Huyên cho biết Bộ Ngoại giao sẽ phối hợp với Cục Hàng không Dân dụng, Bộ Giao thông để thúc đẩy ICAO mời Đài Loan tham dự Đại hội với tư cách “khách mời” như đã thực hiện vào năm 2013. Bất kể Đài Loan có được mời hay không, chính phủ sẽ cử “Đội hành động ICAO” đến Montreal để trực tiếp nêu rõ các yêu cầu của Đài Loan khi trao đổi với phái đoàn các nước và tranh thủ sự ủng hộ của họ. Ngoài ra, Bộ Ngoại giao cũng sẽ thực hiện chương trình quảng bá tại Montreal, giúp các nước thấy được sự cần thiết của việc Đài Loan tham gia ICAO.
Bộ Ngoại giao sẽ tiếp tục thúc đẩy chính sách “Ngoại giao toàn diện”, lấy dân chủ, hòa bình và thịnh vượng làm trọng tâm để thúc đẩy Đài Loan tham gia các tổ chức quốc tế, đồng thời kêu gọi hệ thống Liên Hợp Quốc nhanh chóng tiếp nhận Đài Loan, có vậy mới thực sự thực hiện được mục tiêu “không để ai bị bỏ lại phía sau”, cũng như những mục tiêu toàn cầu về thúc đẩy phát triển bền vững, an toàn hàng không, bảo vệ nhân quyền, hòa bình và thịnh vượng.
